Het beeld van Johanna de Waanzinnige in het Markiezenhof verwijst naar een bijzondere en beladen figuur uit de Europese geschiedenis, die ook nauw verbonden is met Bergen op Zoom. Johanna van Castilië (1479–1555), dochter van de Spaanse vorsten Ferdinand en Isabella, was gehuwd met Filips de Schone, heer der Nederlanden. Door dit huwelijk werd zij onderdeel van het Bourgondisch-Habsburgse machtsnetwerk waartoe ook de Markiezen van Bergen op Zoom behoorden.

Na de vroege dood van Filips raakte Johanna verwikkeld in een politieke machtsstrijd. Haar vader en later haar zoon, keizer Karel V, verklaarden haar geestesziek en sloten haar op. De bijnaam “de Waanzinnige” weerspiegelt dan ook vooral hoe er in die tijd met macht, vrouw-zijn en kwetsbaarheid werd omgegaan. Historici betwijfelen of Johanna werkelijk krankzinnig was, of vooral politiek buitenspel werd gezet.

Het Markiezenhof fungeerde in de zestiende eeuw als een belangrijk hof binnen de Habsburgse Nederlanden. Leden van het vorstenhuis verbleven hier of hadden er nauwe banden mee. Het beeld van Johanna herinnert aan die internationale dimensie van Bergen op Zoom: een stad die niet alleen regionaal, maar ook Europees betekenis had.

De verbeelding van Johanna in het Markiezenhof nodigt uit tot reflectie. Het is geen triomfantelijk vorstenbeeld, maar een symbool van macht en machteloosheid, van persoonlijke tragedie binnen grote politieke systemen. Daarmee sluit het beeld naadloos aan bij de geschiedenis van het Markiezenhof zelf: een plek waar pracht, politiek en menselijke verhalen samenkomen.

Meer geschiedenis: https://historiek.net/johanna-de-waanzinnige/55429/